Rijkswaterstaat stelt werkschip Ir. F.W. Conrad beschikbaar

Extra onderzoek naar scheepswrak Hasselt

Rijkswaterstaat stelt werkschip Ir. F.W. Conrad beschikbaar© Ton Valk

In augustus 2013 stuitte Rijkswaterstaat, door toeval, in het Zwartewater, op een 27 meter lange scheepswrak. Voor onze huidige begrippen is dit misschien klein, maar voor die tijd was dat een fors schip. Het schip te Hasselt is gedateerd op het begin van de 16e eeuw en zal de komende tijd nader worden onderzocht. De werkzaamheden zijn deze week gestart.

In augustus vorig jaar speurde Rijkswaterstaat de rivierbodem af met een zogenaamd “side scan sonar” apparaat op zoek naar het wrak van een gezonken pleziervaartuig. Met de sonar leken de wrakdelen snel gevonden, dus werden duikers naar beneden gestuurd. Die haalden enkele stukken hout naar boven voor inspectie. Toen bleek tot ieders verassing dat dit geen resten waren van het vermiste pleziervaartuig, maar zware houten scheepsonderdelen van een veel ouder scheepswrak. Het dateert uit de beginjaren van de 16e eeuw (circa 1500 na Chr.)

Uit de vorm van de scheepsdelen bleek direct het belang van de vondst. Het was dus nodig om preciezer te kunnen bepalen hoe oud het hout van dit scheepswrak was. Daarbij is gebruik gemaakt van een zogenaamde dendrochronlogische dateringmethode (jaarringen onderzoek). Met die methode wordt het aantal en de breedte van de jaarringen van de eikenboom, waaruit het scheepshout is gekapt, heel precies geteld en gemeten. Het werd duidelijk, dat het hout van dit schip rond het einde van 15e eeuw was gekapt en waarschijnlijk vlak daarna is gebruikt voor de bouw. De bouwdatum van het schip ligt dus in het begin van de 16e eeuw. De lengte van het schip kunnen we afleiden uit de side scan sonar beelden; ca 27 meter lang.

Meer weten we op dit moment eigenlijk nog niet van het scheepswrak. Daarom is besloten om extra onderzoek te doen. Het onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van Rijkswaterstaat en de gemeente Zwartewaterland (bijgestaan door de Gemeente Zwolle). Onderzoeksbureau Periplus Archeomare gaat met Rijkswaterstaat in de laatste week van augustus dit beperkte onderzoek uitvoeren om de waarde van het wrak beter te kunnen bepalen.

Tijdens het duikonderzoek wordt bekeken wat er nog van het schip bewaard is, wat voor soort schip het is, waarom het daar terecht is gekomen en of er nog scheepsinventaris of lading aanwezig is uit vroegere tijden. Dat betekent dus onder water meten, tekenen, grondboringen zetten en fotograferen (als het zicht goed is). Rijkswaterstaat zal het werkschip Ir. F.W. Conrad beschikbaar stellen en verzorgt de scheepvaart begeleiding.

Naast dit veldonderzoek voert de gemeente Zwartewaterland ook een achiefonderzoek uit. Het zinken van een dergelijk fors schip kan immers heel goed zijn vastgelegd in de annalen. Door de combinatie van het werk onder water en in de archieven hopen we het verhaal achter het wrak letterlijk weer boven water te halen.

Het is de bedoeling dat er binnen enkele maanden een goed verslag ligt met het verhaal van dit scheepswrak. Daarna kan een beslissing worden genomen wat verder te doen met deze bijzondere vondst. De meest recente resultaten van het onderwater onderzoek worden nog deze week gepresenteerd.

Gerelateerde artikelen:

• Historisch schip gevonden in het Zwartewater
• Waardestellend onderzoek naar scheepswrak

REAGEER | DOORSTUREN | PRINT | MAANDAG, 25.08.14 | 19.48 UUR